مبلمان شهری چیست

بخش عمده ای از عناصر تشکیل دهنده سیمای هر شهر، مبلمان آن شهر است؛ اجزایی که گذشته از کاربردهای خاص خود به زیبایی و انتظام شهر نیز سامان میبخشند، مبلمان شهری شامل مجموعه متنوعی از عناصر و المان هایی است که در فضاهای عمومی شهر با هدف خدمات رسانی و آسایش و راحتی شهروندان نصب و جانمایی میشوند، طراحی مناسب و به کارگیری مبلمان شهری متناسب با محیط در بخشهایی از شهر که به آنها فضاهای شهری میگوییم، فضاهایی همچون پارکها، میادین، پیادهروها و مراکز تجاری که افراد بیشتری در این مکانها وجود دارد، تأثیر زیادی در کیفیت زندگی شهری بر جای میگذارد و باعث سرزندگی بیشتر فضاهای شهری میشود. افزایش کیفیت مبلمان شهر باعث افزایش عالقه شهروندان به حضور در بخش تجاری شهر میشود که خود به طور مستقیم بر فروش و درآمد واحدهای خرده فروشی مرکز شهر اثر دارد.

اهمیت مبلمان شهری

در این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی رابطه کیفیت و کمیت مبلمان های شهری بر رونق و فروش خرده فروشی های خیابان ملت شهرکرد پرداخته می شود.مطالعات مورد نیاز با روش پیمایش میدانی و پرسشنامه جمع آوری گردید. از یافتههای تحقیق کمبود بعضی از عناصر و مبلمان در سطح خیابان ملت هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی میباشد همچنین جانمایی نامناسب برخی از این عناصر در سطح خیابان ملت که باعث بیاستفاده ماندن و یا ایجاد مزاحمت برای عناصر دیگر و مزاحمت برای رفت و آمد عابران میباشد. تحقیق حاضر نشان میدهد که خیابان ملت به عنوان مرکز تجاری شهر شهرکرد به خصوص مرکز بافت قدیم شهرکرد و با توجه به شلوغی و ازدحام جمعیت در این خیابان، نیازمند مبلمان شهری مناسب هم از نظر کمی و هم کیفی میباشد، هر چه امکانات و مبلمان مناسبتر و نصب مبلمان در جای مناسب باعث رضایت عابران و عالقه برای حضور بیشتر در خیابان ملت میشود و همچنین باعث افزایش فروش خرده فروشها در مرکز شهر میشود.

انواع مبلمان شهری

مبلمان شهری بخش زیادی از فعالی تها در شهر را سامان میدهد و باعث باال رفتن کیفیت برخورداری شهروندان از محیط پیرامون و افزایش رفاه و لذت آنها در خیابان، پارک و عرصههای دیگر شهری میشود. ئسازماندهی مبلمان شهری به عنوان یکی از مهمترین عناصر محیط شهری، سهم بسزایی در مطلوبیت و مطبوعیت فضا از نظر شهروندان دارد و عدم برنامهریزی یا برنامه ریزی ناقص در زمینه مبلمان شهری، به عدم کارایی این عناصر دامن میزند. وقتی که تناسب و مشکالت را از دیدگاه استفادهکنندگان مورد بررسی قرار دهیم، در واقع خود را در بطن آداب و رسوم، فرهنگ و دیدگاههای آنها قرار دادهایم )در عصر حاضر سیما و نمایی از شهر مورد توجه است که با طرحهای بدیع و مدرن، رنگهای گرم، تند و تابلوهای رنگارنگ نئون به همراه نورپردازیهای شبانه، جذابیت خود را حفظ کرده و خودنمایی کند، بیتوجه به اینکه این مبلمان چه تأثیری در ذهن مخاطب شهری خواهد گذارد.در دهه های اخیر به دلیل کم اهمیت شمردن مبحث مبلمان در اکثر فضاهای شهری، تنها به جنبه کارکردی آن توجه شده و تمهیدات خاصی برای زیبایی بصری و کیفیت آن در محیط شهری در نظر گرفته نشده است . در حقیقت، یک منظره آشفته و درهم ریخته از مبلمان یا اثاثه شهر میتواند نتیجه یک رویکرد نامتناسب و ناهماهنگ در تعیین و جانمایی این عناصر باشد. مبمان آشفته و درهم ریخته فضای شهری موجب تنزَل زیبایی بصری و شخصیت منظری و معماری آن میگردد و شهروندان در این مکان احساس راحتی نکرده و نمیتوانند ارتباط دوستانه با آن برقرار نمایند .

با نوسازی و بهسازی مبلمان شهری و طراحی اصولی آن به گونهای که همگام با نیازهای مادی و روانی شهروندان باشد، میتوان به نحو چشمگیری شاهد پیشرفت و تکاپو در فعالیت های اجتماعی بود. در صورت ارائه درست خدمات شهری از جانب ارگانها، میتوان روند استفاده از این خدمات را سرعت بخشید و به طبع آن شاهد سرعت گرفتن فعالیتهای جانبی از طرف شهروندان و تالش مضاعف ایشان در جهت زندگی شهروندی بود. این عناصر نقش بسیار مهمی در نگاه مفهومی به هویت شهری دارند. در عصر سیمایی از شهر مورد توجه است که با طرحهای مدرن، رنگهای گرم و تند و تابلوهای رنگارنگ به همراه نورپردازیهای شبانه، جذابیت خود را حفظ کند، بیتوجه به اینکه این مبلمان چه تأثیری در ذهن مخاطب شهری خواهد گذارد .

نیمکت های شهری 

در شهرها معمولا به انتخاب و جانمایی اجزای مبلمان شهری چندان توجه نمیشود. در این خصوص اندیشه، طرح و تدبیر، آن طور که باید، به کار گرفته نمیشود، ایده ها بیشتر بر پایه هزینه کمتر ارزیابی میگردند و مطلوب بودن، دوام و شایستگی های است که در حاشیه واقع می شوند.

به گونه ای طراحی، اجرا و مکانیابی صحیح مبلمان شهری که بر طبق نیاز مردم و چگونگی کارکرد آن فضا انجام میشود میتواند در صورت اجرای صحیح تمامی مراحل، فضای شهری نسبتا مطلوبی را پدید آورد.نیمکت یکی از اصلیترین جزییات مبلمان شهری است و وجود آن در تمامی نقاط پر رفت و آمد یک شهر الزم است. میگویند دولت مردان همواره نیمکتهای عمومی شهر را نمادی از اندیشه و تدبیر میدانند. همچنین معروف است که درباره یک شهر میتوان بر حسب تعداد نیمکتهایش داوری کرد. این بدان معناست که قابلیت طراحی و استفاده از این وسیله در یک محیط اجتماعی نگرانی و مسؤلیت پذیری مسؤالن یک شهر را در برابر همشهری هایشان مشخص میکند. اما پر استفاده ترین و راحت ترین نیمکتها، آنهایی هستند که از پشتی و جادستی برخوردارند و فرمی راحت و مطابق با بدن دارند. اینگونه نشستگاهها باعث نشستن بیشتر افراد و سپری کردن اوقات با آسودگی خاطر در محیط شهری تشویق میشوند. نیمکتها باید در مکانهایی نصب شوند که از عوامل جوی به ویژه باد و باران در امان باشند. تعدادی از نیمکت و صندلی ها باید در آفتاب و تعدادی دیگر در سایه نصب شوند تا به افراد انتخابهای گوناگونی داده شود.

سطل زباله شهری

زندگی شهری برخالف زندگی ساده روستایی، با مصرف توأم است، آنان در تالش بیشتر برای خرید و مصرف هستند، در چنین شرایطی خیابان، میدان، پارک و هر مکان عمومی دیگر میتواند به سادگی به محل دفع انواع زبالههای مردم تبدیل شود لزوم طراحی، ساخت، مکانیابی و نصب درست انواع زباله دان با کاربردها و فرم های متنوع در این شرایط بیش از پیش ضرورت مییابد.

زباله به عنوان یکی از نخستین چالشهای انسان یکجانشین، با وی همراه بوده است. موضوعی که از ابتدای زندگی بشر مطرح، و در عصر صنعتی شدن تبدیل به یک بحران مهم گردیده و باعث آلودگی محیط زیست شده است.برای داشتن محیط زیست سالم باید زبالهها را جمعآوری کرده و آن هایی که قابل بازیافت میباشند را بازیافت کرد و آنهایی که بازیافت نمیشوند را در جای مناسب دفن کرد یا سوزانید. یکی از عناصری که امکان جمع آوری زباله را محیا میسازد سطل زباله است. سطل زباله یکی از عناصر مهم مبلمان شهری در فضاهای شهری است که باید به اندازه کافی در فضای شهری وجود داشته باشد به خصوص در کاربریهایی که به لحاظ نوع و میزان خدمات در طول ساعات شبانه روز مراجعه کننده زیاد دارند، مانند:
اغذیه فروشی ها، مراکز تفریحی، پارک، سینما، مراکز شهر و فضاهای پرتردد، خیابانهای تجاری شهر، محل ایستگاههای حمل و نقل و غیره. چراغ روشنایی و نورپردازی .

چراغ های روشنایی خیابانی 

نورپردازی در شهر تنها نصب چراغ در حاشیه خیابانها و کوچهها نیست بلکه نور نه به عنوان عنصر روشنایی بلکه به عنوان یک هنر باید در شهر مورد توجه قرار گیرد، ارتقای کیفیت بصری در شهر، ایجاد جلوههای ویژه با نور، افزایش ضریب حس آرامش و اطمینان و کاهش جرایم از اهداف نورپردازی به شمار می آیند. نورپردازی، تعریف کننده هویت و سیمای شبانه شهر است و نبود نور و وجود تاریکی شب عوارضی همچون افزایش حوادث، تصادفات، جرایم و بزهکاری و کاهش امنیت اجتماعی را سبب میشود. بعد از اینکه انسانها استفاده از منابع نور طبیعی را برای روشنایی یاد گرفتند، نور یک جزء ضروری برای محیط انسان ساخت مطرح شد . استفاده اصولی و صحیح از روشنایی در فضای بیرونی و اولین تصاویر منظر شبانه دریافت شده توسط انسان به قرن 10 و برای روشنایی فستیوال ها بر میگردد. 

روشنایی مصنوعی به عنوان ابزاری برای ایمنی و امنیت ساکنان شهری در شب استفاده شد.نورپردازی شهری، عالوه بر احیای بافت شهری در شب و ایجاد خاطره ذهنی مناسب در گردشگران، میتواند از طریق تأثیرگذاری در امنیت و نیز افزایش زمان گردشگری شهری و در صورت بهره گیری مناسب به عنوان یک جاذبه گردشگری مورد بهرهبرداری قرار گیرد. بنابراین امروزه به خوبی پذیرفته شده است که نورپردازی یکی از فاکتورهای اساسی در ایجاد محیط انسان ساخت است و بر تجربیات مردم از محیط شهری در شب اثرگذار است.استفاده از نورپردازی شهری علاوه بر روشنایی جاده ها و جهت یابی مسیرهای پیاده و روشنایی ساختمانها، پارکها و عناصر منظر، برای بهبود بخشیدن کیفیت زیبایی شناخت فضای شهری در شب نیز به کار میرود .